هویت جنسیتی
هویت جنسیتی (به انگلیسی: gender identity) به معنای تشخیص ذهنی فرد از خود به عنوان مرد یا زن است.[۱] تشخیص هویت جنسیتی از کودکی شروع می‌شود و در نوجوانی تقویت می‌شود و به ثبات می‌رسد.[۲] هویت جنسیتی فرد در واقع شامل رفتارهای بیرونی فرد در جامعه، خانواده یا در ذهن خود فرد است که ممکن است مردانه یا زنانه باشد و ممکن است رفتار بیرونی فرد (gender Expression) با اندام‌های جنسی زمان تولدش سازگار و یکسان نباشد. به عنوان مثال ممکن است فردی با اندام جنسی زنانه متولد شود اما رفتار مردانه داشته باشد و هویت جنسیتی فرد مردانه باشد.[۳] تشخیص هویت جنسیتی فرد رابطه نزدیکی با فرهنگ جامعه مورد نظر دارد. ممکن است رفتاری در فرهنگ یک جامعه زنانه تلقی شود اما در جامعه دیگر مردانه.[۴] در اکثر جوامع جنسیت را بر دو مبنای زنانه و مردانه می‌سنجند اما ممکن است فرد خود را هیچ‌کدام یا هردو (مانند دوجنسیتی‌ها) یا جنسیت سوم تصور کند (مانند هیجراها). زمانی که ذهنیت فرد از جنسیت خویش با اندام جنسی زمان تولد خود متفاوت است (مثلاً فرد با اندام جنسی مردانه متولد شده اما خود را زن تصور می‌کند و رفتار زنانه می‌کند) به این افراد به اصطلاح دگرجنسگونه یا تراجنسیتی گفته می‌شود این اختلال ممکن است در کودکی یا در زمان بلوغ رخ دهد.[۵]
در واقع هویت جنسیتی به معنای تصوری ست که شخص از چهره، جنس بیولوژیکی، اندام جنسی، و در کل خود دارد.
رفتار جنسیتیویرایش
رفتار جنسیتی (به انگلیسی: Gender Expression) به رفتارهای بیرونی فرد گفته می‌شود که ممکن است زنانه یا مردانه باشد. رفتار جنسیتی یک طیف پیوسته است و بین رفتار مردانه رفتار زنانه طیفی به نام جنسیت عجیب وجود دارد که رفتارهایی مخلوط از دو جنس را انجام می‌دهند.[۶]
در ایرانویرایش
در جامعه ایران صفاتی که فرد را مردانه یا زنانه می‌خوانند به دو گروه تقسیم می‌شود.
- صفات اثبات وجودی: مانند رهبری، سلطه، استقلال، رقابت جویی، فردیت و قدرت
- صفات یکپارچگی: مانند همدردی، محبت و تفاهم
بر این اساس می‌توان هویت جنسیتی را در ایران به چهار گروه تقسیم کرد:
- مردانه
- زنانه
- هیچ‌کدام
- هم مردانه و هم زنانه
اگر صفات اثبات وجودی بالا و یکپارچگی پایین باشد رفتار را مردانه و فرد را مرد، اگر صفات یکپارچگی بالا و صفات اثبات وجودی پایین باشد رفتار را ز
جستارهای وابستهویرایش
منابعویرایش
- ↑ «gender identity». dictionary.reference.com. دریافت‌شده در ۳ سپتامبر ۲۰۱۲.
- ↑ «gender identity». WordNet Search. دریافت‌شده در ۳ سپتامبر ۲۰۱۲.
- ↑ «Glossary of Terms». hofstra university. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ اکتبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۳ سپتامبر ۲۰۱۲.
- ↑ Botterweck، Dr. C. Michael. «Glossary for Sociology 100». دریافت‌شده در ۳ سپتامبر ۲۰۱۲.
- ↑ «Gender identity». دریافت‌شده در ۳ سپتامبر ۲۰۱۲.
- ↑ «هویت جنسیتی». بامدادی. دریافت‌شده در ۳ سپتامبر ۲۰۱۲.