Την περιοδεία της στην Αφρική ολοκλήρωσε αυτή την εβδομάδα η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, που προσπαθεί να υπογράψει συμφωνίες στα πρότυπα της συμφωνίας Ε.Ε. - Τουρκίας με χώρες της Αφρικής, όπως το Μάλι και ο Νίγηρας -δύο χώρες που αποτελούν σημαντικό κόμβο στον δρόμο των προσφύγων και των μεταναστών- ώστε να κρατηθούν εκτός Ευρώπης και κατ' επέκτασιν εκτός Γερμανίας.
Το κλείσιμο του βαλκανικού διαδρόμου και η συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας άλλωστε άνοιξε ξανά το θαλάσσιο δρόμο της Μεσογείου και η Γερμανία, όπως και η Αυστρία, επιθυμούν -όπως παρουσιάστηκε και στο συμβούλιο υπουργών Εσωτερικών της Ε.Ε. στο Λουξεμβούργο- να κλείσουν και αυτό τον δρόμο δίνοντας χρήματα στις χώρες της Αφρικής, ώστε να κρατούν εκεί τους πρόσφυγες και τους μετανάστες.
Στο πλαίσιο αυτό, είχαμε μάλιστα προ δέκα ημερών και τη συνδιοργάνωση από Ε.Ε. και Αφγανιστάν διεθνούς διάσκεψης δωρητών στις Βρυξέλλες με τη συμμετοχή 75 κρατών, στην οποία δεσμεύτηκαν να δώσουν την προσεχή τριετία 15,2 δισ. δολάρια, εκ των οποίων τα 5,6 θα δοθούν από την Ε.Ε. Η εν λόγω διάσκεψη ωστόσο συνδέθηκε άτυπα με τη συμφωνία Ε.Ε. - Αφγανιστάν για τον επαναπατρισμό, ώστε να επιστρέφονται όσοι Αφγανοί δεν λάβουν άσυλο σε χώρες της Ε.Ε. Η συμφωνία είχε υπογραφεί μια ημέρα πριν από τη διάσκεψη των δωρητών.
«Η συμφωνία μεταξύ Ε.Ε. και Αφγανιστάν που προβλέπει τη διευκόλυνση του επαναπατρισμού των Αφγανών μεταναστών, οι οποίοι δεν δικαιούνται άσυλο, έχει ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα, ένα από τα κράτη - μέλη που δέχονται τις μεγαλύτερες πιέσεις από μεταναστευτικές ροές, καθώς θα διευκολύνει την επιστροφή των μεταναστών αφγανικής ιθαγένειας, που δεν έχουν δικαίωμα παραμονής στην Ελλάδα» δήλωνε μάλιστα η εκπρόσωπος της Κομισιόν Νατάσα Μπερτό, την προηγούμενη Κυριακή, με τον όρο πρόσφυγας να εξαφανίζεται και να αντικαθίσταται από το μετανάστης.
«Πρόκειται για μια συμφωνία που βάζει το πλαίσιο για την επίσπευση των διαδικασιών με σκοπό την επιστροφή, την επανεισδοχή και την επανένταξη των μεταναστών, καθώς και για την καταπολέμηση της εμπορίας και της παράνομης διακίνησης ανθρώπων» συμπλήρωνε.
Οι ευρωπαϊκές διακρίσεις κατά των Αφγανών
Πρέπει να σημειωθεί ότι το Αφγανιστάν ήταν για το 2015, μετά τη Συρία, η δεύτερη χώρα προέλευσης αιτούντων άσυλο σε χώρες μέλη της Ε.Ε., περίπου 180.000. Παρά το γεγονός αυτό, η Ε.Ε. δεν είχε συμπεριλάβει τους Αφγανούς στις εθνικότητες που μπορούν να ενταχθούν στα προγράμματα μετεγκατάστασης. Η αιτιολογία ήταν ότι το ποσοστό απόδοσης ασύλου δεν έφτανε το 75%, που θεωρήθηκε ως ικανή συνθήκη για τη συμμετοχή στη μετεγκατάσταση.
Τονίζεται ότι το ποσοστό απόδοσης ασύλου στους Αφγανούς έφτανε το 72%. Αυτό λοιπόν το 3% αυτομάτως έβαλε σε δεύτερη μοίρα τους Αφγανούς πρόσφυγες. Ο δε όρος "προσφυγικό προφίλ" ήλθε για να καλύψει αυτή την περίεργη κατάσταση, η οποία όμως προϊδέαζε για νέες διακρίσεις εις βάρος τους.
Ήδη πριν από το καλοκαίρι είχε διαφανεί η πρόθεση της Γερμανίας να αρχίσει να θεωρεί, αν όχι όλο το Αφγανιστάν, τουλάχιστον περιοχές του ως "ασφαλείς". Ως σύμπτωμα της στροφής αυτής είχαμε στη Γερμανία την "έξωση" των Αφγανών προσφύγων από τα μαθήματα ενσωμάτωσης που δημιούργησε εντάσεις μεταξύ Σύρων και Αφγανών, που μέχρι τότε συνυπήρχαν στα μαθήματα αυτά, αλλά και στους χώρους προσωρινής φιλοξενίας, όπως μας περιέγραφε τον περασμένο Ιούνιο εθελόντρια κατά την αποστολή της εφημερίδας στο Βερολίνο.
Και η αναταραχή στις αφγανικές κοινότητες στη Γερμανία, όπως μας είχε διηγηθεί η εθελόντρια, είχε φέρει και τον φόβο της απέλασης στο Αφγανιστάν, με αποτέλεσμα Αφγανοί πρόσφυγες - φοβούμενοι ότι μπορεί η αίτηση ασύλου τους να απορριφθεί- να αναζητούν διακινητές που θα τους γυρίσουν παράνομα στο Ιράν!
Και το Ιράκ ασφαλές για την Ε.Ε.;
Θυμίζουμε ότι από το ξέσπασμα της προσφυγικής κρίσης η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες τόνιζε σε κάθε ευκαιρία την ανάγκη ένταξης και των Αφγανών προσφύγων στα προγράμματα μετεγκατάστασης, έκκληση την οποία όμως ουδέποτε έλαβε υπόψη της η Ε.Ε.
Μάλιστα και στην πιο πρόσφατη έκκλησή της προς την ΕΕ τον Σεπτέμβριο του 2016 η Υ.Α. ζητούσε να επανεξεταστούν τα κριτήρια συμμετοχής στο πρόγραμμα μειώνοντας το σχετικό όριο ώστε να περιλαμβάνονται περισσότερες εθνικότητες που ενδεχομένως να χρήζουν προστασίας.
"Βάσει των πιο πρόσφατων διαθέσιμων στοιχείων της Ε.Ε., το όριο αυτό αποκλείει για παράδειγμα τους Ιρακινούς, που παλαιότερα ήταν εντός του ορίου, καθώς το μέσο ποσοστό αναγνώρισης έχει πέσει στο 73%" επεσήμαινε η Υ.Α.
Εγκλωβισμένος πληθυσμός σε Ελλάδα και επιστροφές στην Τουρκία
Στην Ελλάδα το κλείσιμο της συνόρων της Βαλκανικής, σε συνδυασμό και με τον αποκλεισμό τους από τη μετεγκατάσταση, εγκλώβισε χιλιάδες αφγανικές οικογένειες που συνειδητοποιούν ότι δεν υπάρχει πια γι' αυτούς καμία νόμιμη δίοδος προς την Ευρώπη και νιώθουν ότι υφίστανται διάκριση σε σχέση με τους κατά τα άλλα συνταξιδιώτες τους και γείτονές τους στα κέντρα φιλοξενίας, τους Σύρους και τους Ιρακινούς.
Επιπλέον όσοι Αφγανοί έφτασαν στα νησιά μετά τη συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας αντιμετωπίζουν, όπως και όλοι οι νεοαφιχθέντες, την επιστροφή τους στην Τουρκία, σε περίπτωση που το αίτημα ασύλου τους κριθεί απαράδεκτο εάν οι Επιτροπές Ασύλου κρίνουν ότι η Τουρκία είναι ασφαλής γι' αυτούς. Μάλιστα, την Πέμπτη είχαμε επιστροφές 27 που δεν ζήτησαν άσυλο, σύμφωνα με τις αρχές, στο πλαίσιο της υλοποίησης του διμερούς Ελληνοτουρκικού Πρωτοκόλλου Επανεισδοχής.
Τρεις επιθέσεις σε σιιτικά τεμένη μέσα σε μια εβδομάδα στο Αφγανιστάν
Στο μεταξύ η προηγούμενη εβδομάδα δείχνει ότι το Αφγανιστάν μόνο ασφαλής χώρα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Την Τετάρτη τουλάχιστον 14 προσκυνητές που είχαν συγκεντρωθεί για την Ασούρα σκοτώθηκαν σε νέα βομβιστική επίθεση εναντίον σιιτικού τεμένους, αυτή τη φορά στο βόρειο Αφγανιστάν, στην περιοχή Μπαλχ, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές.
«Δυστυχώς 14 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 28 τραυματίστηκαν στην έκρηξη που έγινε στην είσοδο του τεμένους» δήλωνε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο εκπρόσωπος του κυβερνήτη της επαρχίας Μουνίρ Άχμαντ Φάρχαντ.
Το προηγούμενο βράδυ δύο άλλες επιθέσεις εναντίον σιιτικών τεμενών στην Καμπούλ είχαν στοιχίσει τη ζωή σε 18 ανθρώπους, ανάμεσά τους γυναίκες και παιδιά, ενώ είχαν τραυματιστεί άλλοι 62. Την ευθύνη για τη μια από τις επιθέσεις στην Καμπούλ ανέλαβε ο τοπικός βραχίονας της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος, «Επαρχία Χορασάν», με αναρτήσεις σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης.